Kandidijaza je oboljenje kože, sluzokože ili noktiju izazvano gljivicom Candidom albicans (Kandida). Kod 15% zdravih osoba Candida (Kandida) se može naći u usnoj duplji ili genitalnoj sluzokoži, bez ikakvih simptoma.
U crevima čoveka kandida je deo normalne flore, u simbiozi je sa ostalom mikroflorom, tada ne dolazi do njenog preteranog razmnožavanja.
Uzroci infekcije kandidom
Kandida izaziva infekciju kože, sluzokože ili noktiju u slučajevima prekomernog uzimanja antibiotika, imunosupresiva, kortikosteroida, pada imuniteta.
Na genitalnoj sluzokoži preterana upotreba agresivnih sapuna, koji uništavaju normalnu mikrofloru, omogućava preterano razmnožavanje kandide.
Kandidijaza može nastati u toku menstruacije, u trudnoći, nošenjem sintetičnog neadekvatnog veša, trenjem kože na pregibnim površinama.
Osobe koje boluju od dijabetesa sklone su čestim recidivima kandidijaze, višak glukoze u krvi omogućava razmnožavanje gljivice.
Kandidijaza usne duplje
Najčešće je kandidijaza u usnoj duplji prisutna kod odojčadi i male dece, stvaraju se beličaste naslage na sluzokoži usne duplje i jeziku – Soor usne duplje.
Naslage mogu imati izgled zgrušanog mleka, ispod kojih se nalaze crvene bolne ranice, koje otežavaju ishranu dece.
Kod odraslih, infekcija kandidom javlja se u navedenim slučajevima, karakteriše se beličastim naslagama i crvenilom.
Posle dužeg trajanja infekcije, sluznica je jarko crvene boje, sjajna, glatka bez naslaga.
Pušači su skloni nastanku kandidijaze usne duplje, sa stvaranjem debelih, belih naslaga na obraznoj sluzokoži i jeziku.
Kandidijaza kože
Kandidijaza na koži je česta kod novorođenčadi, u predelu prepona, ispod pelena. Javlja se i kod odraslih na pregibima, kod gojaznih osoba, na mestima trenja dve površine, kod žena ispod dojki. Na ovim mestima nastaje crvenilo jasno ograničeno, sa vlaženjem, mehurićima i gnojanicama.
Kandidijaza može zahvatiti prostore između prstiju kod ljudi koji dugo vremena provode u vodi, domaćica, poslastičara.
Kandidijaza u uglovima usana
Kandidijaza u uglovima usana je često prisutna kod osoba koje nose zubne proteze – Angulus infectiosus.
Često je u uglovima usana prisutno crvenilo, pucanje kože, ljuspanje, vlaženje.
Genitalna kandidijaza
Genitalna kandidijaza nastaje na vulvi i vagini kod žena, u vidu crvenila, svraba, beličastog sirastog sekreta.
Kod muškaraca na glansu i prepucijumu polnog organa javlja se crvenilo, beličaste naslage i mehurići, čijim pucanjem zaostaju plitke ranice. Naročito je izražen osećaj svraba.
Kandidijaza noktiju
Kandidijaza noktiju zahvata kožu oko noktiju, u vidu otoka, crvenila i bolnosti. Javlja se kod ljudi čije su ruke dugo vremena u vodi. U prostoru između kože i nokta, nastaju džepovi sa sekrecijom gnojnog sadržaja.
Zbog infekcije kandidom, nokat koji raste je izbrazdan i lako lomljiv.
Dijagnoza i lečenje kandidijaze
Dijagnozu možemo postaviti mikroskopskom analizom i izolovanjem kandide sa obolelih površina.
Kod lečenja kandidijaze je važno ukloniti predisponirajuće faktore koji podstiču razmnožavanje kandide. Lokalno lečenje se sprovodi korišćenjem antimikotičkih krema.
Infekcija noktiju se leči sistemskom antimikotičkom terapijom.
Savetuje se izbegavanje korišćenja agresivnih sapuna koji remete normalnu mikrofloru, kao i izbegavanje nošenja sintetičkih materijala.